Myftinia Durres-Restaurohet Xhamia Fatih, nje nga me te vjetrat ne

Xhamia Fatih në Durrës, e treta më e vjetër në Shqipëri dhe e shpallur monument kulture në vitin 1973, tashmë është restauruar plotësisht. Bashkëpunimi mes Ministrisë së Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve dhe Komunitetit Mysliman të Shqipërisë ka kthyer në identitet një prej xhamive më të vjetra në vend dhe mjaft e rrallë sa i përket arkitekturës.

Xhamia Fatih është ndërtuar në vitet 1502 - 1503 dhe mban emrin e Sulltan Mehmet Fatihut II (sundimi 1444 - 1446 dhe 1451 – 1481), kohë kur perandoria u zgjerua në Evropë dhe mori Konstandinopojën (Stambolli i sotëm).
Ministria e Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve akordoi një fond prej 5 milionë lekësh, me anë të cilit u bë e mundur restaurimi i pamjes së jashtme të xhamisë: çatisë, fasadës, dyerve dhe dritareve prej druri, kangjellave etj. Ndërsa Komuniteti Mysliman i Shqipërisë, me anë të financimit nga Turqia, mundësoi restaurimin e mjediseve të brendshme. Tani Xhamia Fatih që ndodhet pranë mureve mesjetare të qytetit është e hapur për besimtarët myslimanë.

Xhamia Fatih në Durrës është objekti i parë i ndërtuar pas sundimit osman të qytetit. Durrësi u bë pjesë e Perandorisë Osmane në vitin 1502. Xhamia më e vjetër në vend është ndërtuar në Berat në vitin 1380, ndërkohë që ajo e dyta më e vjetër është Xhamia e Iljaz Mirahorit në Korçë, ndërtuar në vitet 1494 - 1496. Pak a shumë e kësaj periudhe është edhe Xhamia e Xhermëhallës në Delvinë.
Që prej rihapjes së saj në fillim të viteve '90-të, kohë kur ra regjimi komunist dhe u lejua praktikimi i besimit fetar, Xhamia Fatih nuk ishte restauruar kaq thellësisht.

KMSH pasi përgatiti projektin restaurues e ka dërguar atë për miratim pranë Institutit të Monumenteve të Kulturës. Miratimi i projektit mundësoi edhe akordimin e fondit nga MTKRS. Puna zgjati disa muaj dhe tashmë ajo është e hapur për besimtarët.

Xhamia Fatih është mjaft e rrallë sa i përket funksionit për të cilën u ndërtua dhe arkitekturës. Xhamia është shumë e thjeshtë, ka formë katërkëndore të rregullt dhe në origjinal. Ajo është e mbuluar me çati, ndryshe nga xhamitë e tjera që janë me kube.

Për këto arsye, por edhe për faktin se është ndër xhamitë më të vjetra në vend, ajo është shpallur monument kulture dhe mbrohet nga shteti. Restaurimi i ka kthyer asaj pamjen e bukur dhe besimtarët kanë filluar tashmë kryerjen e riteve të përditshme.